به گزارش گلستان ما به نقل از طوبی گلستان؛  با نزدیک شدن انتخابات مجلس خبرگان رهبری و انتخابات مجلس شورای اسلامی سبب  شده است تا برای بار دیگر این سؤال در بین اهل سیاست مطرح شود که در  تأیید صلاحیت های نامزدها آیا ملاک، "اصل برائت" است یا "احراز صلاحیت"؟ آیت الله سید حبیب الله قدمی کارشناس مذهبی و استاد حوزه ودانشگاه در این زمینه مطلبی ارائه کرده است که به شرح ذیل می باشد.

"اصل برائت" یا "احراز صلاحیت" ؟

سؤالی که در بین اهل سیاست  در آستانه انتخابات  مجلس خبرگان رهبری و  مجلس شورای اسلامی مطرح میشود این است که در تأیید صلاحیت های نامزدها آیا ملاک، "اصل برائت" است یا "احراز صلاحیت"؟

دسته اول اعتقاد دارند اگر دلیلی بر عدم صلاحیت شخصی نداشته باشیم باید  بر اساس "اصل برائت" صلاحیت آن شخص تأیید شود.
دسته دوم اعتقاد دارند برای تأیید صلاحیت اشخاص باید دلیل بر صلاحیت  داشته باشیم و به عبارت دیگر، فقدان دلیلی بر عدم صلاحیت اگرچه برای  اثبات و احراز صلاحیت، لازم است ولی کافی نیست.اما حق با کیست؟

مقصود از اصل برائت و احراز صلاحیت چیست؟

مقصود از اصل برائت مورد دسته اول این است "هر گاه ما در صدور جرم از  جانب شخصی شک داشته باشیم موظف هستیم که در صورت فقدان دلیل محکمه پسند  او را از انتساب آن جرم مبری دانسته و حکم به بی گناهی وی داشته باشیم"

این مطلبی است که نَه تنها دسته دوم آن را قبول دارد بلکه تا به حال  شنیده نشده است احدی از عقلای عالم این اصل را قبول نداشته باشد و تا به  حال عاقلی نگفته است که به هنگام شک و تردید در انتساب جرم به افراد، اصل  بر انتساب جرم باشد.

منتها یک سؤالی که در اینجا باید از دسته اول پرسید این است که آیا با  اجرای اصل برائت، صلاحیت افراد نیز ثابت می شود؟! به طور مثال اگر ما شک  کردیم در فسق شخصی و بعد از آن، اصل برائت را جاری کنیم آیا عدالت آن شخص  ثابت می شود و آیا جایز است به او اقتدا کنیم یا اینکه باید دنبال دلیلی  بر عدالتش باشیم؟!یا اگر خواستیم سرمایه خود را به شخصی بسپاریم و نسبت به امانتداری او شک  داشتیم آیا بعد از اجرای اصل برائت، عاقلانه است که حکم به امانت داری او  کنیم یا اینکه باید برای اثبات امانتداری او دنبال دلیلی باشیم و  امانتداری او را احراز و ثابت کنیم؟یا اگر شخصی به خواستگاری دختری آمد و والدین آن دختر نسبت به انتساب اعتیاد مثلا شک داشته باشند آیا فقدان دلیل و اجرای برائت کافی است یا  باید برای اثبات عدم اعتیاد و صلاحیت سپردن عزیز دلشان به دنبال دلیل  باشند؟و یا..؟

استناد به حدیث از معصوم(ع):

در حدیث معتبر در کتاب کافی، ج5، ص299 از جناب حَریز نقل شده است که "حضرت اسماعیل فرزند امام صادق (ع) مقداری دینار داشت و خواست آن را به  مردی از قریش که به یمن می رفت بدهد پس به پدر بزرگوارش گفت: پدر جان:  فلانی می خواهد به یمن برود و نزد من فلان مقدار دینار هست شما چه نظری  دارید در مورد اینکه آن را به او بدهم تا برای من از یمن کالایی بخرد؟  امام صادق (ع) فرمود: فرزند عزیزم! آیا تو نشنیده ای که می گویند او  مشروب می خورد؟! حضرت اسماعیل گفت: مردم اینگونه می گویند. پس امام (ع) فرمود: ای فرزند عزیزم اینکار را انجام نده..."

نمایندگی مردم بزرگترین امانت الهی است

قرآن کریم در سوره مبارکه نساء آیه 58 می فرماید: "إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‏ أَهْلِها" یعنی: خداوند  به شما فرمان مى‏دهد که امانتها را به اهلش بدهید.

قطعا نمایندگی مردم در هر یک از دو مجلس خبرگان رهبری و شورای اسلامی از  بزرگترین امانت های الهی هستند و برای سپردن آن به اشخاص، باید اهلیّت  آنها برای فقهای شورای نگهبان ثابت شود و زمانی اهلیت ثابت می شود که  دلیلی بر آن اقامه شود. اجرای اصل برائت، در صورت تردید در عدم صلاحیت اگرچه لازم است ولی کافی نیست. بنابراین سپردن امانت های الهی به اشخاصی  که صلاحیت آنها احراز و ثابت نشده باشد، علاوه بر اینکه کار غیر عاقلانه ای است، بر خلاف دستور قرآن کریم است.

انتهای پیام/